روند آرام و افزایشی تقاضای مس
تحلیل مؤسسه CRU از چگونگی اثرگذاری خودروهای الکتریکی بر بازار مس
تخمین‌ها و پیش‌بینی‌های مؤسسه تحقیقاتی CRU از میزان مصرف مس در بخش خودروهای الکتریکی طی سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۵ نشان می‌دهد برای ساخت خودروهای برقی در سال ۲۰۲۵ بالغ بر ۴۸۱ هزار تن مس به مصرف می‌رسد.
اخیراً، مؤسسه تحقیقاتی CRU، مدلی برای بررسی اثرات رونق بازار خودروهای الکتریکی بر میزان تقاضای مس پیاده کرده است. نتیجه این مدل‌سازی این بود که اگرچه استفاده وسیع‌تر از وسایل نقلیه الکتریکی، عامل پیشران تقاضای مس محسوب خواهد شد، اما به‌تنهایی تغییردهنده تقاضا در صنعت مس نخواهد بود.
در این مدل در ابتدا، تولید انواع مختلف خودروهای برقی توسط مدل‌های CRU پیش‌بینی شد و سپس شدت مصرف مس به ازای هر دستگاه برای محاسبه مس مصرفی جهت ساخت این خودروها مورد بررسی قرار گرفت. لازم به یادآوری است که اصطلاح خودروی الکتریکی عبارتی کلی است که به تمامی وسایل نقلیه‌ای که بخشی از نیروی محرک پیشران آن‌ها توسط یک موتور الکتریکی تأمین شود، اشاره دارد. در خودروهای الکتریکی ۳ زیرشاخه اصلی وجود دارد؛ نخست، خودروهای الکتریکی هیبریدی (HEV)،
دوم، خودروهای هیبریدی شارژی (PHEV)
و سوم، خودروهای الکتریکی باتری‌دار (BEV)
که شدت مصرف مس به‌ازای هر دستگاه از این خودروها متفاوت است./
اما به‌طور کلی موارد مصرف مس در تمام خودروهای الکتریکی در سه بخش اصلی است؛ اول موتورهای الکتریکی تأمین‌کننده نیروی محرکه خودرو؛ این بخش حساس‌ترین بخش از خودرو به مصرف مس است که در آن از فناوری موتورهای القایی استفاده می‌شود و شامل سیم‌پیچ‌های مسی در استاتور (Stator) و محفظه مسی روتور (Rotor) می‌شود. دوم باتری‌های “لیتیوم یون” حاوی فویل مس؛ این باتری‌ها پس از موتور، بیشترین محل استفاده مس در خودروهای الکتریکی هستند که وظیفه فویل مسی در این باتری‌ها جمع‌کننده جریان روی آند است. تکنولوژی باتری‌ها به‌طور گسترده‌ای متفاوت است و از مقادیر مختلف فویل مس برای ساخت آن‌ها، استفاده می‌شود. آخرین محل مصرف مس در این صنعت نیز زیرساخت‌های الکتریکی مورد نیاز خودروها است که شامل کابل‌کشی به منظور اتصال اجزای الکتریکی موتور، اتصال به سوکت، معکوس‌کننده جریان AC/DC (اِی سی دی سی) و مبدل جریان DC/DC (دی سی دی سی) برای کنترل ولتاژ برق انتقالی به موتور می‌شود.
با این حال با یک برآورد کلی می‌توان گفت میزان مصرف مس در هر خودروی هیبریدی حدوداً ۵۰ درصد بیشتر از یک خودروی احتراق داخلی است؛ این رقم در خودروهای شارژی ۱۵۰ درصد و در مورد خودروهای باتری‌دار، به ۲۰۰ درصد می‌رسد.
CRU در ادامه مدل‌سازی خود با استفاده از داده‌های موجود از زیرساخت‌های شارژ عمومی در کشورهای نروژ و ایالات متحده امریکا، تعداد شارژرهای عمومی مورد نیاز برای تعداد مشخصی از خودروهای برقی در حال استفاده را ارزیابی کرد. تخمین CRU این است که زیرساخت‌های عمومی نیز همگام با خودروهای الکتریکی رشد می‌کنند. در این تحلیل همچنین فرض شد که هر وسیله نقلیه به یک شارژر خانگی نیاز دارد.
در نهایت، CRU معتقد است برای توسعه مصرف خودروهای برقی، کشورها الزاماً نیازمند ارتقای تمام و کمال شبکه برق‌رسانی خود به منظور تأمین تقاضای شارژ طی یک دهه آتی نیستند ولیکن، تخمین بر این مبنا است که زیرساخت برقی بیشتر برای اتصال شارژر جریان مستقیم به شبکه‌های برق موجود ضروری خواهد بود.
در مجموع، با استفاده از پیش‌بینی پایه تولید انواع خودروهای برقی، مؤسسه تحقیقاتی CRU برآورد می‌کند که در سال ۲۰۱۵، حدود ۱۰۲ هزار تن مس برای ساخت خودروهای برقی به مصرف رسید و پیش‌بینی می‌شود که این مقدار در سال ۲۰۲۵ به ۴۸۱ هزار تن افزایش یابد. با این وجود، این رقم، برابر با کل افزایش تقاضای مس در صنعت خودروسازی نیست؛ چرا که اگر خودروهای الکتریکی بر اساس تخمین‌های این تحلیل در دسترس قرار نگیرند، خودروهای احتراق داخلی به جای آن‌ها فروخته خواهند شد. با توجه به این بررسی، افزایش واقعی تقاضای مس، برابر با شدت مصرف هر خودرو احتراقی و زیرساخت مورد نیاز آن خواهد بود که برای سال ۲۰۱۵، برابر با ۴۹ هزار تن برآورد می‌شود و انتظار می‌رود که در سال ۲۰۲۵ به ۲۶۴ هزار تن برسد.
برآورد مصرف مس نشان می‌دهد سهم زیرساخت‌های مورد نیاز، کمتر از ۵ هزار تن در سال ۲۰۱۵ بود و پیش‌بینی می‌شود که در سال ۲۰۲۵ به اندکی کمتر از ۱۵ هزار تن افزایش یابد. این امر به این دلیل است که انتظار می‌رود فناوری خودروهای هیبریدی (بدون نیاز به زیرساخت) متداول‌ترین نوع وسایل نقلیه الکتریکی و زیرساخت‌های شارژ با میزان مصرف مس کمتر بیشترین سهم از زیرساخت مورد نیاز را تشکیل دهد.
منبع: عصر مس آنلاین
گوینده: امیرعلی یاراحمدی
تهیه شده در استودیو رادیو معدن ایران
